Coraz więcej osób decyduje się przejść na wegetarianizm, rezygnując ze spożywania produktów mięsnych. Niektórzy jednak mają do niego dość elastyczne podejście, pozwalając sobie raz na jakiś czas na zjedzenie mięsa. Takie podejście nazywa się fleksitarianizmem, o którym szerzej będzie można przeczytać w tym artykule, który pozwoli na dokonanie odpowiedniego wyboru odnośnie stosowanej diety.
Fleksitarianizm – co to?
Diety wegetariańskie są mniej lub bardziej restrykcyjne w zależności od motywacji poszczególnych osób decydujących się na rezygnację z jedzenia mięsa. Poza ludźmi unikającymi spożywania produktów zwierzęcych z przyczyn etycznych lub religijnych, coraz częściach spotyka się tych, którzy robią to z uwagi na własne zdrowie, profilaktykę lub chęć zachowania prawidłowej kondycji fizycznej.
Stosowanie diety wegetariańskiej dla wielu osób jest zdecydowanie zbyt dużym wyrzeczeniem, a do skomponowania takich posiłków często niezbędna okazuje się pomoc dietetyka. Świetnym pomysłem dla wszystkich, którzy pragną zmienić swoją dietę na bardziej roślinną, jednak bez całkowitej rezygnacji ze spożywania mięsa, jest przejście na fleksitarianizm. Tym sposobem żywienia poza sympatykami jedzenia roślin strączkowych interesuje się również coraz więcej naukowców.
Określenie diety fleksitariańskiej stworzono, łącząc słowa “fleksible” oznaczające “elastyczny” i “vegetarian”, czyli wegetariański. Podstawowa definicja określa go więc jako elastyczny wegetarianizm. Fani tego rozwiązania za jego niewątpliwą zaletę uważają brak konieczności zupełnej rezygnacji z mięsa w celu osiągnięcia korzyści zdrowotnych w związku z wegetarianizmem.
Fleksitarianizm – co to jest i jakie są jego główne założenia?
W idealnie zbilansowanej fleksitariańskiej diecie liczy się przede wszystkim spełnienie ludzkiego zapotrzebowania na wszelkie niezbędne do właściwego funkcjonowania składniki odżywcze. Jest to dość proste w związku z oparciem na regułach racjonalnego żywienia, a za podstawową różnicę od klasycznej diety uważa się częściową rezygnację ze spożywania mięsa i jego przetworów.
Jeśli chodzi o białko, to we flexi wegetarianizmie przeważa roślinne, które pochodzi głównie z roślin strączkowych, takich jak soja, soczewica, ciecierzyca, bób czy groch. Sprawdzą się tutaj także produkty, jakie opierają się na strączkach, czyli np. tofu lub tempeh, a możliwe jest również sięganie po napoje roślinne. W diecie fleksitariańskiej dopuszcza się konsumowanie nabiału, jajek czy ryb, a okazjonalnie się również mięso, do czego zwykle dochodzi poza domem, w trakcie różnych uroczystości, gdzie całkowite stosowanie się do zasad wegetariańskich może być nierealne bądź mocno utrudnione.
Badania naukowe a fleksitarianizm
Dietę fleksitariańską wprowadzono stosunkowo niedawno, więc liczba dotychczasowych badań odnośnie tej diety jest niewielka. Kłopot stanowi także fakt braku jednolitej i precyzyjnej definicji fleksitarianizmu. Naukowcy definiują go bardzo różnorodnie, co sprawia, że niezwykle trudno jest o jego rzetelną ocenę. W niektórych pracach opisuje się go jako metodę żywienia, która polega na ograniczeniu spożycia jedynie czerwonego mięsa, co czyni tę dietę bardzo podobną do semiwegetariańskiej opierającej się na unikaniu jedzenia mięsa ssaków. W części badań określa się go jako sposób żywienia, w którym mięso czerwone i drób spożywa się częściej niż raz w miesiącu, lecz rzadziej niż raz w tygodniu.
Bez względu na definicje w Internecie dostępne są ciekawe prace, które badają, chociażby zależności pomiędzy stosowaniem fleksitarianizmu a masą ciała i ryzykiem pojawienia się u człowieka takich chorób jak cukrzyca typu 2. czy choroby układu krążenia lub niektóre nowotwory.
Jak fleksitarianizm wpływa na redukcję masy ciała?
Jeśli chodzi o badania odnośnie wpływu stosowania diety fleksitariańskiej na masę ciała, do najobszerniejszych projektów poświęconych tej tematyce należy AdventistHealth Study-2, który prowadzona w latach 2002-2007. W teście brała udział duża grupa składająca się z ponad 70 tys. osób, a wykazał on, że ludzie wybierający diętę fleksitariańską rzeczywiście ważą mniej w porównaniu do tych, którzy na co dzień spożywają mięso, choć jeszcze niższą wagą cechowali się weganie. Potwierdzenie tych wyników uzyskano, badając grupę prawie 10 tys. kobiet, lecz wtedy dodatkowo zaobserwowano, że flekstitarianie oraz semiwegetarianie, częściej wykazują postawy prozdrowotne w porównaniu do innych i chętniej podejmują aktywność fizyczną.
Wpływ fleksitarianizmu na zdrowie człowieka
Warto także poruszyć kwestię występowania ryzyka chorób u osób, które zdecydowały się na dietę fleksitariańską w porównaniu z tymi, którzy systematycznie spożywają mięso i weganami. W ramach wspomnianego już projektu przeprowadzono analizę znaczenia różnych typów diet na ryzyko zachorowania na nowotwór piersi. Najmniejsze było ono w przypadku kobiet znajdujących się na diecie wegańskiej oraz wegetariańskiej, jednak tylko weganie są mniej narażeni na pojawienie się u nich raka prostaty.
Diety roślinne niwelują także ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 i zespołu metabolicznego. W jednej z prac, którą opublikowano w 2015 roku stwierdzono, że kobiety rezygnujące z mięsa ssaków rzeczywiście mogły się pochwalić niższym stężeniem glukozy we krwi, a także insuliny, co wiąże się z niższym ryzykiem insulinooporności i hiperinsulemii w porównaniu z kobietami regularnie jedzącymi mięso. Inne badania, w których brało udział kilka tysięcy osób, wykazały także mniejsze ryzyko pojawienia się cukrzycy typu 2 u ludzi ograniczających spożywania mięsa lub jego przetworów bądź całkowicie tego unikających.
Dieta fleksitariańska może być korzystna dla ludzkiego zdrowia, stanowiąc także świetną alternatywę dla osób, które chciałyby jedynie ograniczyć spożywanie mięsa bez całkowitej rezygnacji z tego typu produktów. Ponadto, fleksitarianie są mniej narażeni na niedobory różnych składników odżywczych w porównaniu z wegetarianami czy weganami. Warto także dodać, że zdecydowanie łatwiej jest stosować taki sposób żywienia w porównaniu z takimi, które całkowicie wykluczają jedzenie produktów zwierzęcych.